Cuối tháng 4 này, một hội nghị lớn sẽ được tổ chức tại thành phố Hạ Long, với sự tham gia của đại diện chính quyền địa phương, đại diện các công ty dịch vụ du lịch và phát triển hạ tầng du lịch đầu ngành, cùng hàng loạt chuyên gia uy tín, nhằm thảo luận các giải pháp phát huy hơn nữa tiềm năng du lịch còn rất lớn của Quảng Ninh nói chung và Hạ Long nói riêng.

Bình luận trước thềm sự kiện này, ông Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FLC cho rằng, quy hoạch phát triển dành cho Hạ Long đã đến lúc cần vượt qua tầm nhìn của một đô thị du lịch cấp tỉnh, để hướng đến quy mô và vị thế của một đô thị du lịch mang tầm khu vực và quốc tế.

Toàn cảnh FLC Halong Bay Golf Club & Luxury Resort

“Chiếc áo” đã chật

Một trong những chiến lược quan trọng của FLC trong lĩnh vực phát triển hạ tầng du lịch là “khai phá các vùng đất tiềm năng”, với mục tiêu trở thành người tiên phong tại các điểm đến mới hầu như chưa được khai thác nhiều về du lịch. Chiến lược này liệu có hiệu quả tại một địa phương đã khá thành danh như Hạ Long không, thưa ông?

Nếu quan sát bản đồ phát triển dự án của FLC, bạn có thể thấy Quảng Ninh là một địa điểm rất khác biệt. Có nhiều địa phương đẹp, nhưng nhà đầu tư phải làm rất nhiều việc thì vẻ đẹp đó mới có cơ hội hiện diện trước mắt công chúng. Còn với Hạ Long, vẻ đẹp này đã được cả thế giới công nhận và hàng triệu du khách mơ ước được ngắm nhìn một lần trong đời.

Đây là một may mắn hiếm có không phải địa phương nào, hay thậm chí quốc gia nào cũng sở hữu. Tuy nhiên nếu hỏi Hạ Long đã là điểm đến xứng tầm với những giá trị này hay chưa thì theo chúng tôi, câu trả lời hiện vẫn là chưa. Có một thời gian rất dài, chúng ta đã được nghe nói nhiều về câu chuyện hạ tầng du lịch còn thiếu quy mô, đồng bộ của Hạ Long, với các cơ sở nhỏ lẻ, xuống cấp chiếm tỷ lệ áp đảo trong hệ thống lưu trú.

Đến năm 2013, tức là hơn 5 năm trước đây, Quảng Ninh mới có khách sạn 5 sao đầu tiên. Đó là lý do chúng tôi đã chọn Hạ Long và Quảng Ninh là điểm đến, bởi xét về cơ hội tăng trưởng thì dư địa tại địa điểm này vẫn còn rất lớn.

Vấn đề này có vẻ đã được giải quyết bởi sau khi các nhà đầu tư tầm cỡ như FLC đổ bộ, Quảng Ninh hiện đã trở thành một trong những địa phương có tốc độ tăng trưởng “nóng” nhất Việt Nam, với những bứt phá ấn tượng cả về hạ tầng giao thông và du lịch?

Quảng Ninh có tốc độ phát triển đáng nể về mặt hạ tầng, nhưng điều này chỉ đang diễn ra trong thời gian vài năm trở lại đây. Và do đó, chúng tôi nghĩ sẽ vẫn cần thêm thời gian để các hạ tầng giao thông, hạ tầng du lịch thực sự đi vào vận hành một cách bài bản, quy củ.

Một số vấn đề khác vẫn còn tiếp tục phải hoàn thiện, như nguồn nhân lực du lịch chất lượng cao hay hệ thống sản phẩm du lịch đặc thù như du lịch golf, du lịch MICE, du lịch tâm linh, du lịch sinh thái… hiện vẫn chưa đủ để tạo ra một nền tảng du lịch mạnh mẽ.

Năm 2018, chúng ta vui mừng khi Quảng Ninh đón được hơn 5 triệu lượt khách quốc tế, nhưng con số này vẫn còn khiêm tốn nếu so sánh với các thành phố du lịch gần gũi tại Châu Á như Phuket hay Pattaya với 10- 11 triệu lượt khách, Bali với gần 8,5 triệu khách… Những địa danh này không sở hữu di sản nào được UNESCO hai lần vinh danh như vịnh Hạ Long, nhưng đều có lượng khách quốc tế vượt qua Quảng Ninh cả về số lượng, thời gian lưu trú và chi tiêu…

Một vấn đề khác cần đề cập là cơ hội tăng trưởng của Hạ Long trong tầm nhìn nhiều thập kỷ tới. Quan sát dòng chảy đầu tư, có thể thấy Hạ Long đang là trung tâm của nguồn vốn trong và ngoài nước, khi tính đến giữa năm 2018, một tỷ lệ lớn  các dự án FDI tại Quảng Ninh tập trung vào địa bàn này với 57 dự án, chiếm gần 26% tổng vốn đầu tư toàn tỉnh.

Điều này rất dễ lý giải vì Hạ Long được xem là “thủ phủ”, là đô thị trung tâm của Quảng Ninh, nhưng nếu đặt trong tầm nhìn dài hạn, có thể thấy không gian cho việc thu hút đầu tư của Hạ Long sẽ ngày càng hạn chế, khi quỹ đất đã và đang cạn kiệt, dẫn tới những bất cập trong việc đầu tư một hạ tầng đồng bộ, quy mô tầm quốc gia – quốc tế, bao gồm các khu công nghiệp công nghệ cao, các quần thể du lịch giải trí quy mô, hoặc các đô thị mới đáp ứng sự gia tăng tất yếu về dân số và tốc độ đô thị hóa….

Và điều đó đang xảy ra ngay tại thời điểm này chứ chưa cần tính đến tương lai.

Theo ông, vấn đề này cần những giải pháp gì?

Quảng Ninh đã chạy lấy đà rất tốt và đang trong giai đoạn “tăng tốc”, nhưng theo chúng tôi, có lẽ điều cần quan tâm bây giờ là làm sao sớm đưa ra một quy hoạch phát triển hạ tầng du lịch có tầm nhìn dài hạn, để sự tăng tốc khi diễn ra sẽ không để lại nhiều hệ lụy về sau này.

Đây cũng là vấn đề mà Chính phủ đặc biệt quan tâm, khi quyết định phê duyệt nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch chung  Hạ Long đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050. Mục tiêu là mở rộng địa giới hành chính Hạ Long, với phạm vi nghiên cứu trực tiếp gần 28.000 ha và phạm vi nghiên cứu gián tiếp gồm nhiều khu vực lân cận.

Tôi tin rằng các doanh nghiệp có chiến lược đầu tư lớn và đầu tư dài hạn tại Quảng Ninh đều đang chờ đợi quy hoạch này.

Khách sạn FLC Grand Hotel Halong vào đêm

Kích hoạt nguồn vốn mới

Từ góc nhìn của một nhà đầu tư và phát triển trong lĩnh vực du lịch, ông cho rằng lợi ích lớn nhất nếu địa giới hành chính của Hạ Long được mở rộng là gì?

Chúng tôi cho rằng, việc mở rộng thành phố nếu diễn ra chắc chắn sẽ mang đến nhiều cơ hội lớn trong thời gian tới cho du lịch Hạ Long.

Bởi khi địa giới Hạ Long được mở rộng, có thể thông qua việc sáp nhập một số xã hoặc huyện nào đó đủ điều kiện, lợi ích đầu tiên là chúng ta sẽ có một không gian đủ rộng để phát triển hạ tầng du lịch với tầm nhìn dài hạn, tạo nền tảng vững chắc cho Hạ Long trở thành một thủ phủ du lịch không chỉ cấp tỉnh hay cấp quốc gia, mà còn có quy mô và vị thế tầm khu vực và quốc tế, với các ưu thế về tiềm năng phát triển và các cơ sở hạ tầng quy mô.

Không gian này cũng sẽ là cơ hội để tiếp tục thu hút mạnh mẽ hơn nữa dòng vốn đầu tư, từ đó mang đến hàng loạt cơ hội tăng trưởng về kinh tế, xã hội và các lĩnh vực khác cho Quảng Ninh nói riêng, Việt Nam nói chung.

Lợi ích tiếp theo là tạo ra một sự hệ sinh thái du lịch đồng bộ và đa dạng, với Hạ Long là hạt nhân trung tâm. Lâu nay nói đến Quảng Ninh, hầu hết du khách đều nghĩ tới vịnh Hạ Long, mà quên mất rằng Quảng Ninh còn hơn 600 di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh và hơn 360 di sản văn hóa phi vật thể độc đáo.

Bởi vậy, việc mở rộng địa giới Hạ Long sẽ tạo ra hiệu ứng dịch chuyển và lan tỏa dòng vốn đầu tư sang các khu vực vệ tinh lân cận, từ đó khai thác hiệu quả và bền vững hơn những di sản này.

Có thể thấy sự dịch chuyển đã và đang xuất hiện cục bộ tại Hạ Long trong giai đoạn 2017- 2018, khi dòng vốn tập trung từ khu vực Bãi Cháy đã chuyển dần sang khu vực Hòn Gai với mục tiêu định hình phát triển thành vành đai du lịch mới dọc theo khu vực đường bao biển.

Bên cạnh những lợi ích trong trường hợp địa giới Hạ Long được mở rộng, chúng tôi cho rằng chính quyền cũng cần chủ động phòng ngừa và kiểm soát những hiện tượng đầu cơ đất cục bộ, gây nhiều hệ lụy cho sự phát triển kinh tế – xã hội lâu dài của địa phương.

Điều chắc chắn là, trong bối cảnh quy mô hiện tại đã quá “chật chội” với sức phát triển của Hạ Long, thì việc điều chỉnh địa giới chắc chắn sẽ kích hoạt một làn sóng đầu tư mới đầy mạnh mẽ, tiếp tục thúc đẩy quá trình hình thành một Hạ Long là “thủ phủ du lịch” mang tầm quốc tế như chúng ta đang kỳ vọng.